مشخصات فنی خودرو

خرابی سوپاپ‌ها / عواملی که باعث خرابی سوپاپ‌ها می‌شوند

سوپاپ‌های سر سیلندر خودروی شما جز حیاتی موتور آن هستند که فشارهای بسیار زیادی به آنها وارد می‌شود. سوپاپ‌ها در هر دقیقه تا ۲۵۰۰ بار در شرایط عادی باز و بسته می‌شوند. زمانی که یک یا چند عدد از این سوپاپ‌ها دچار مشکل شود و آسیب ببیند، امکان دارد که مشکلات زیادی برای موتور خودروی شما ایجاد کند؛ از کاهش قدرت موتور گرفته تا مصرف سوخت نامناسب و حتی خرابی کامل موتور خودرو. ما در این مقاله از مجله رینگو قصد داریم به بررسی دلایل خرابی سوپاپ‌ها، عواملی که باعث خرابی سوپاپ‌ها می‌شوند و مشکلاتی که در نتیجه هرکدام از آنها رخ می‌دهد بپردازیم. اگر شما نیز می‌خواهید بدانید دلایل خرابی سوپاپ‌ها، عواملی که باعث خرابی سوپاپ‌ها می‌شوند چیست؟ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

تنظیمات اشتباه فضای سوپاپ

علت: فاصله سوپاپ یا فضای آن بسیار محکم تنظیم شده و یا این که فواصل نگهداری بیش از حد زیاد بوده است.

نتیجه: فضا و محفظه به‌درستی بسته نمی‌شوند. گازهای حاصل از احتراق از کنار نشیمن سوپاپ عبور کرده و سر سوپاپ را گرم می‌کنند. این اتفاق باعث می‌شود سر سوپاپ بیش از حد گرم شده و در ناحیه تکیه‌گاه یا نشیمن بسوزد.

فنرهای سوپاپ به شکل نادرستی نصب شده‌اند

علت: فنر سوپاپ در هنگام نصب به‌درستی وارد نشده است. فنر کج شده باعث ایجاد یک گشتاور خمشی جانبی (M) روی میل سوپاپ خواهد شد.

نتیجه: تنش خمشی متناوب حاصل شده در نهایت باعث شکستگی سطح ساقه سوپاپ شده و قابلیت تنظیم سوپاپ را از بین می‌برد.

شیرهای هیدرولیک به شکل نادرستی نصب شده‌اند

علت: پس از نصب تپت‌ها (شیرها)، ممکن است حداقل زمان لازم پیش از راه‌اندازی موتور (حداقل ۳۰ دقیقه) رعایت نشده باشد. در نتیجه روغن اضافی در نقطه کار سوپاپ‌ها، زمان لازم برای بیرون رفتن نداشته است.

نتیجه: اگر موتور پیش از زمان مقرر روشن شود، سوپاپ‌ها به پیستون برخورد کرده و ممکن است خم یا شکسته شوند.

ناهماهنگی در محل قرارگیری سوپاپ‌ها یا تنظیم‌گر سوپاپ

علت: ماشین‌کاری مجدد غیر مرکزی محل قرارگیری یا تنظیم‌گر سوپاپ.

نتیجه: سوپاپ به‌درستی بسته نمی‌شود، بیش از حد گرم می‌شود و در ناحیه قرارگیری می‌سوزد. ممکن است شکستگی‌ها یا فرسوده‌هایی در نتیجه اعوجاج یا تنش یک‌طرفه سر سوپاپ، در ناحیه فیله ایجاد شود.

فاصله بیش از حد تنظیم‌گر سوپاپ

علت: فاصله تنظیم‌گر سوپاپ به دلیل سایش بیش از حد آنها یا به دلیل باز شدن بیش از حدشان در حین تعمیر بسیار زیاد است.

نتیجه: هجوم گازهای داغ می‌تواند باعث رسوب کربن قابل‌توجهی در ناحیه تنظیم‌گر ساقه شود. سوپاپ سفت شده و به‌درستی بسته نمی‌شود و در نتیجه گرمای بیش از حدی در محل قرارگیری رخ می‌دهد (سوختگی یا شات کانال).

فاصله نامناسب تنظیم‌گر سوپاپ

علت: قطر تنظیم‌گر در طول تعویض راهنماهای سوپاپ بسیار کوچک شده است.

نتیجه: روانکاری ناکافی، سفتی و توقف ناگهانی ساقه سوپاپ در تنظیم‌گر، باعث آسیب‌های بیشتر مانند گرم‌شدن بیش از حد سر سوپاپ یا محل قرارگیری می‌شود.

استفاده از سوپاپ‌هایی با اجزای فرسوده

علت: در هنگام تعویض سوپاپ‌ها از لوازم قدیمی و فرسوده استفاده شده است.

نتیجه: در صورت استفاده مجدد از سوپاپ‌های فرسوده، سیستم گیره می‌تواند در حین کار شل شود. این منجر به خوردگی اصطکاکی روی ساقه و ضعیف‌شدن سوپاپ در این ناحیه می‌شود. این قضیه می‌تواند منجر به شکست فرسودگی ناشی از ارتعاش شود.

علل خرابی سوپاپ
علل خرابی سوپاپ

نصب راکرهای بازو یا انگشتی‌های آسیب‌دیده

علت: نیروها به‌صورت خارج از مرکز از بازوی راکر تا سطح انتهایی دریچه اعمال می‌شوند.

نتیجه: سایش یک‌طرفه روی ساقه و انتهای دامن (Skirt) ایجاد می‌شود. نیروی جانبی وارد بر میل سوپاپ ناشی از اعمال نیروی خارج از مرکز باعث شکستگی‌های فرسودگی‌ها در ناحیه سیستم گیره می‌شود.

نصب سوپاپ‌های خمیده

علت: خم شدن میل سوپاپ باعث ساپورت یک‌طرفه محل قرارگیری سوپاپ روی حلقه نشیمن می‌شود.

نتیجه: تنش یک‌طرفه باعث تنش‌های خمشی متناوب و شکستگی‌های فرسودگی در شعاع فیله در انتقال به ساقه می‌‌شود.

فشار بیش از حد سوپاپ به دلیل عدم احتراق

علت: افزایش قابل‌توجه فشار و بارهای دما در محفظه احتراق در نتیجه عدم وجود احتراق رخ می‌دهد.

نتیجه: سر سوپاپ نمی‌تواند بارهای حرارتی مکانیکی بالا را تحمل کند و به سمت داخل خم می‌شود. این اتفاق اصطلاحاً باعث تشکیل لاله شده و باعث شکستگی در ناحیه سر سوپاپ می‌شود.

سایر علل خرابی سوپاپ

سایر علل خرابی سوپاپ عبارت‌اند از: استفاده از لوازم‌یدکی نامرغوب در سیستم موتور خودرو، استفاده از روغن‌موتور بی‌کیفیت یا عدم تعویض روغن‌موتور تا طولانی‌مدت، بالارفتن شدید دمای موتور و عدم خنک‌سازی آن، استفاده از سوخت نامرغوب و پر از ناخالصی، وجود ترک‌های ریز در ساختار سوپاپ و مشکلات خودرو در هنگام احتراق دیرهنگام.

اصول و ترتیب کارکردن سوپاپ

سوپاپ موتور مطابق با مراحل زیر فعالیت می‌کند:

‌‌۱. میل‌لنگ موتور در ابتدا نیرو را دریافت می‌کند

‌‌۲. میل بادامک موتور توسط میل‌لنگ به حرکت در می‌آید

‌‌۳. در طول مکش موتور، میل بادامک حرکت می‌کند و سوپاپ ورودی را به سمت پایین فشار می‌دهد

‌‌۴. میل بادامک به دلیل نیروی فنری که دارد، به شیر ورودی اجازه می‌دهد زمانی که پیستون از سکته فشرده‌‌سازی پیروی می‌کند، بسته شود

‌‌۵. به دنبال کورس تراکم، پیستون با هر دو سوپاپ بسته به یک کورس برقی حرکت می‌کند

‌‌۶. پس از حرکت موتور، کورس اگزوز رخ می‌دهد که در آن میل بادامک سوپاپ اگزوز را فشار داده و باز می‌کند

‌‌۷. پیستون دود اگزوز را بیرون می‌راند و چرخه ادامه می‌یابد.

سوپاپ موتور
سوپاپ موتور

انواع سوپاپ موتور

جدا از این که سوپاپ‌های موتور بر اساس عملکرد (مصرف در مقابل خروجی دود) طبقه‌بندی می‌شوند، انواع مختلفی از سوپاپ‌های موتور وجود دارند که بر اساس طراحی و متریال مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. معروف‌‌ترین و رایج‌ترین انواع سوپاپ موتور عبارت‌اند از:

‌‌۱. سوپاپ‌های موتور تک فلزی

‌‌۲. سوپاپ‌های موتور دو فلزی

‌‌۳. سوپاپ‌های توخالی موتور

کلام آخر

در این مقاله از مجله رینگو به بررسی علل خرابی و عواملی که باعث خرابی سوپاپ می‌شوند پرداختیم. سوپاپ‌ها قسمت مهمی از موتور خودروی شما هستند و درصورتی‌که با مشکلاتی اعم از فرسودگی، خمیدگی و شکستگی مواجه شوند احتمالاً خسارت‌های بسیار سنگینی به موتور شما وارد می‌کنند. ما تلاش کردیم در این مقاله علت‌های مهم خرابی سوپاپ را شرح دهیم که با شما مطالعه آنها، می‌توانید در صورت مشاهده نشانه‌های مرتبط با خرابی سوپاپ، خیلی زود به مکانیک مراجعه کرده و مشکل را برطرف کنید. امیدواریم مطالعه این نوشته برای شما مفید بوده باشد.


در مجله رینگو بیشتر بخوانید:
مشاهده بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا