یکی از نکاتی که باعث می‌شود رانندگی و استفاده از وسایل حمل‌ونقل همراه با آسایش بیشتری باشد کم بودن لرزش‌ها و تکان‌های ماشین است. این موضوع یکی از ملاک‌ها و معیارهای اصلی در تولید و ساخت ماشین و سواری با خودروهاست. در تولید ماشین‌های امروزی موتورهای آن‌ها از نوع احتراقی است که ویژگی این نوع موتور ضربات و لرزش‌هایی است که ایجاد می‌کند. درواقع موتور در حین تأمین نیروی لازم برای حرکت ماشین و در مواقعی مثل رها شدن کلاچ و برای تخلیه انرژی وارده بعضی مواقع لرزش‌ها و تکان‌هایی ایجاد می‌کند که گاهی شدید هستند. خودروسازان برای کنترل و مهار این لرزش‌ها از یک قطعه مهم به نام دسته موتور استفاده می‌کنند که تا حد زیادی در کنترل ارتعاشات و ضربات موتور ماشین مؤثر است. با مجله رینگو همراه باشید.
معرفی دسته موتور
دسته موتور یا Engine mount یک قطعه کوچک است که حفظ تعادل ماشین و تحمل وزن سنگین موتور را به عهده دارد. این قطعه باعث می‌شود که موتور ماشین در حالت تعادل قرار بگیرد و ضربات موتور را تا حد زیادی کنترل و مهار می‌کند. در واقع می‌توان گفت که موتور ماشین با کمک دسته موتور در جای خود محکم قرار می‌گیرد و از حرکت اضافه موتور ماشین بر اثر نیروهای وارد بر موتور جلوگیری می‌کند. دسته موتور را می‌توان یک نوع بست یا وسیله نگهدارنده موتور ماشین نیز معرفی کرد. البته از وظایف دیگر دسته موتور می‌توان به حفظ تعادل و ثبات ماشین اشاره کرد.
در مجله رینگو بخوانید : رایج ترین ایراد فنی در خودروها چیست؟
معرفی و بررسی انواع دسته موتور
پیش از معرفی انواع دسته موتور باید بگوییم که تعداد استفاده از آن و جایگاه قرارگیری آن‌ها در اتومبیل‌ها متفاوت است. ممکن است بعضی از دسته‌موتورها در بالا و پایین و بعضی در طرفین قرار داده شوند تا بهترین عملکرد را از خود نشان دهند. انواع مختلفی دسته موتور در شرکت‌های تولیدی قطعات ماشین تولید و عرضه می‌شود اما اصلی‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع آن‌ها به هیدرولیکی و لاستیکی و صلب یا فلزی و فنری تقسیم می‌شود.
دسته موتور هیدرولیکی
این دسته موتور دارای قسمت‌هایی شامل دولایه فنر، یک قسمت لاستیکی و یک قسمت سیال است. این ترکیب دولایه فنر و یک قسمت لاستیکی و سیال هیدرولیک روغنی باعث می‌شود که دسته موتور هیدرولیکی ضربات وارده را به‌خوبی جذب، دفع و کنترل کند. درواقع دولایه فنر به‌کاررفته در این دسته موتور در کاهش ارتعاشات بسیار مؤثر است. دسته موتور هیدرولیکی از انواع دیگر گران‌تر و البته کاربردی‌تر است.
دسته موتور لاستیکی
جنس این دسته موتور پلاستیکی است که قابلیت انعطاف مناسبی دارد و این انعطاف در جذب و کنترل ارتعاشات و لرزش‌ها مؤثر است. سمت لاستیکی به‌کاررفته در دسته موتور بین دو صفحه فلزی از جنس آهن و چدن قرار گرفته است. در مورد کیفیت دسته موتور لاستیکی باید بگوییم که آن‌ها از دوام و عمر مفید بالایی برخوردار هستند و قیمت مناسب‌تری نیز نسبت به سایر دسته‌موتورها دارند. دسته‌موتورهای لاستیکی در ابعاد و اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند.
دسته‌موتورهای صلب یا فلزی
نحوه اجرای این دسته‌موتورها به این طریق است که موتور را با استفاده از پیچ اتصالات صلب و جوشکاری به شاسی و بدنه متصل می‌کنند. استفاده از دسته‌موتورهای صلب برای موتورهای سبک مناسب‌تر است. از معایب دسته‌موتورهای صلب و فلزی این است که توانایی کنترل و مهار لرزش‌ها و تکان‌های موتور را ندارد. لرزش موتور در دورهای بالاتر باعث خرابی در این دسته‌موتورها می‌شود.
دسته‌موتورهای فنری
این دسته‌موتورها از پلاستیک و پلیورتان ساخته شده‌اند. از مزایای استفاده از آن‌ها این است که نسبت به پلاستیک عمر بیشتری دارند و توانایی کنترل و مهار لرزش‌های موتور را تا حد زیادی نیز دارا هستند. با استفاده از این نوع دسته موتور کمترین لرزش‌ها و تکان‌ها در موتور ایجاد می‌شود و نیز باعث می‌شود که از سواری بسیار راحت و نرم‌تر باشد. دسته‌موتورهای فنری در موتورهای بزرگ و یا سیستم‌هایی که ارتعاشات و لرزش‌ها بیشتر هستند کاملاً کاربردی است.
تعداد مورداستفاده دسته موتور در خودرو باتوجه‌به نوع ماشین متفاوت است. مثلاً در ماشین‌های دیفرانسیل جلو که موتور ماشین در عرض شاسی جای گرفته است از سه دسته موتور استفاده می‌شود؛ دودسته در پایین و یک‌دست در بالا قرار می‌گیرد دست موتورهایی که در پایین قرار دارند معمولاً پلاستیکی هستند. دسته‌موتورهای بکار رفته در طرفین می‌تواند از نوع پلاستیکی و یا هیدرولیکی باشند.
در ماشین‌هایی با موتورهای طولی نیز از دودسته موتور استفاده می‌شود. همچنین در ماشین‌هایی که دارای موتورهای عرضی هستند از دسته‌موتورهای هیدرولیکی استفاده می‌شود. به‌طورکلی می‌توان گفت تعداد موردنیاز دسته موتور جایگاه قرارگرفتن آن‌ها و نوع آن‌ها یعنی هیدرولیکی و پلاستیکی بودن بستگی دارد به نوع ماشین و موتور ماشین که این موضوع در ماشین‌های مختلف متفاوت است.
زمان تعویض دسته موتور و علائم خرابی آن از رایج‌ترین نشانه‌های خرابی دسته موتور زیادشدن تکان‌های موتور و لرزش در کابین است صداهایی مثل تکان خوردن موتور وقتی‌که آن را خاموش و روشن می‌کنید نیز ممکن است از نشانه‌های خرابی دسته موتور و نیاز به تعویض آن باشد اما قبل از بازکردن دسته موتور از جای خود به‌طورکلی در هر ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر حرکت ماشین نیاز است که دسته موتور تعویض شود چون در اغلب موارد قسمت پلاستیکی آن پاره‌شده و آسیب‌دیده است. قبل از بازکردن دسته موتور از جای خود مطمئن شوید که این نشانه‌ها ناشی از خرابی دسته موتور است و نه قطعات دیگر ماشین و سپس اقدام به تعویض کنید.
در مجله رینگو بخوانید : بهترین لاستیک ژاپنی کدام است؟
دلایل خرابی دسته موتور
ذکر کردیم که پس از ۵۰ یا ۶۰ هزار کیلومتر حرکت ماشین تعویض دسته موتور معمولاً ضروری است، اما مسائل دیگری هستند که باعث می‌شوند دسته موتور زودتر از موعد دچار خرابی شود مثل:
- عبور از دست‌انداز با سرعت بالا
- تیک‌آف زدن
- دستی کشیدن و دورزدن با سرعت بالا
- مرغوب نبودن جنس دسته موتور و کیفیت پایین آن
- اجرا و نصب اشتباه دسته موتور
جمع بندی
به طور خلاصه می‌توان گفت دسته موتور وظیفه نگهداری موتور و اتصال آن به شاسی و بدنه را برعهده دارد. همچنین حفظ تعادل و ایجاد یک تکیه‌گاه برای موتور و جلوگیری از تکان‌های شدید آن.
انواع مختلفی دسته موتور در جنس‌ها و سایزهای مختلف تولید می‌شوند که پرکاربردترین آنان هیدرولیکی و پلاستیکی است که در این مطلب سعی کردیم هرکدام را با جزئیات به شما معرفی کنیم. در صورت نیاز به تعویض دسته موتور پیش از ایجاد خسارت بیشتر نسبت به تعویض آن حتماً اقدام کنید.
ما در فروشگاه اینترنتی رینگو کنار شما هستیم تا بهترین خرید لاستیک خودرو را تجربه کنید. برای دریافت مشاوره رایگان کافی است با تیم فروش و پشتیبانی ما تماس بگیرید.
