چرا دنده ماشین جا نمیره؟ دلایل جا نرفتن دنده خودرو + راهکارها
جا نرفتن دنده یکی از آزاردهندهترین مشکلات رانندگی است که هم در خودروهای گیربکس دستی و هم اتوماتیک رخ میدهد. این ایراد معمولاً به علت خرابی در سیستم کلاچ، کابل دنده یا خود گیربکس ایجاد میشود و گاهی میتواند نشانهای از بروز نقصهای بزرگتر در آینده باشد. در این مقاله از مجله رینگو، دلایل اصلی جا نرفتن دنده، روشهای تشخیص و راهکارهای مؤثر بررسی میشود؛ بههمراه مثالهایی از خودروهای رایج بازار ایران مانند پژو ۲۰۶، دنا، شاهین و امویام.
دلایل اصلی جا نرفتن دنده در خودروها
۱. تنظیم نبودن کابل یا اهرم دنده
در بیشتر خودروها، اهرم دنده از طریق کابل یا linkage به گیربکس متصل است. در صورتیکه این کابل شل، خشک یا از تنظیم خارج شود، دندهها دقیق درگیر نمیشوند و ممکن است در جای خود گیر کنند.
راهکار: بررسی و تنظیم کابل دنده، گریسکاری اتصالات، تعویض بوشهای خراب در دستهدنده.
۲. خرابی یا جدایش ناقص کلاچ
در صورتی که کلاچ بهطور کامل جدا نشود، صفحه و دیسک همچنان درگیر خواهند بود و این موضوع باعث قفل شدن دنده میشود.
دلایل رایج: ساییدگی صفحه کلاچ، خرابی بلبرینگ آزاد یا وجود هوا در سیستم هیدرولیک.
راهکار: تست فشار پدال، هواگیری سیستم کلاچ و تعویض صفحه و دیسک در صورت نیاز.
۳. کمبود یا کهنگی روغن گیربکس
روغن گیربکس نقش حیاتی در روانکاری و همزمانسازی دندهها دارد. کم بودن یا بیکیفیت بودن آن باعث افزایش اصطکاک و سخت جا رفتن دندهها میشود.
راهکار: بررسی سطح روغن، تعویض دورهای با روغن مناسب کارخانه و جلوگیری از نشت در اطراف گیربکس.
۴. خرابی سنکرونایزر یا چرخدندهها
سنکرونایزرها وظیفه هماهنگسازی سرعت چرخدندهها را دارند. در صورت خرابی، دنده با صدای ساییده شدن همراه خواهد بود.
راهکار: باز کردن گیربکس و تعویض قطعات ساییدهشده یا معیوب.
۵. بوشها و پایههای دسته دنده
در مسیر انتقال حرکت از اهرم دنده به گیربکس، بوشها نقش مهمی دارند. با گذر زمان، این بوشها فرسوده شده و باعث انتقال ناهماهنگ نیرو میشوند.
راهکار: تعویض بوشهای پلاستیکی یا فلزی فرسوده، روانسازی اتصالات.
۶. گرمای زیاد و انبساط قطعات فلزی
افزایش دمای محیط یا موتور سبب انبساط قطعات فلزی داخل گیربکس میشود و ممکن است دنده بهسختی جا بخورد.
راهکار: تنظیم مجدد در دمای کاری موتور و استفاده از روانسازهای مقاوم به حرارت.
بررسی خودروهای رایج در ایران
پژو ۲۰۶
مشکلات رایج:
-
شل شدن یا پارگی کابل دنده
-
آلودگی یا کمبود روغن گیربکس
-
خرابی سنکرون، بهویژه در دندههای ۲ و ۳
-
در مدلهای اتومات (AL4):
-
عملکرد ضعیف شیرهای هیدرولیکی
-
سوختن روغن ATF
-
خطاهای ECU و سختی در تعویض دنده
-
مراحل بررسی:
| مرحله | اقدام | نکته مهم |
|---|---|---|
| بررسی کابل دنده | مسیر کابلها زیر کاپوت چک شود | نباید ترکخورده یا روغنی باشند |
| تست کلاچ | فشار کامل پدال و تلاش برای جا زدن دنده | در صورت سفتی، کلاچ ناقص است |
| بررسی روغن گیربکس | مشاهده رنگ و سطح روغن | در صورت تیره بودن تعویض شود |
| دیاگ نسخه اتومات | خواندن خطاهای AL4 | خطاهای فشار یا سلونوئید بررسی شوند |
دنا / دنا پلاس
دنا و دنا پلاس بهواسطه استفاده از موتور EF7، فشار بیشتری بر گیربکس وارد میکنند. در نسخههای توربو، حرارت نیز عامل مؤثر در افت عملکرد است.
دلایل رایج:
-
تنظیم نبودن کابل دنده یا خرابی بوشها
-
درگیری ناقص کلاچ به دلیل پمپ معیوب
-
غلظت زیاد روغن گیربکس در دمای پایین
روش بررسی:
-
بررسی عملکرد کلاچ در حالت توقف
-
تست درجا در دنده ۱ (در صورت سخت جا رفتن، کلاچ مشکل دارد)
-
بررسی وضعیت خنککاری در نسخههای توربو
شاهین
شاهین در نسخه دستی و CVT عرضه میشود. هرکدام مشکلات خاص خود را دارند.
نسخه دستی:
-
خارج شدن کابل از تنظیم و سختی در جا زدن دندههای ۲ و ۳
-
روغن اولیه کارخانهای سفت و چسبناک
نسخه CVT:
-
خطا در سنسور فشار یا آلودگی روغن CVT
-
گیرکردن در حالت P یا N به علت خرابی سوئیچ P/N
راهکارها:
-
تعویض روغن CVT با نوع اصلی (CVTF NS-3)
-
بررسی فیلتر داخلی و بیرونی
-
دیاگ خطاهای سیستم CVT
امویام X22 و X33
مشکلات شایع:
-
سخت جا رفتن دنده ۱ و ۲
-
لرزش هنگام رها کردن کلاچ
-
صدای ساییده شدن سنکرونها
دلایل فنی:
-
تنظیم نبودن کابل دنده
-
کیفیت پایین صفحه کلاچ در برخی سریها
-
روغن گیربکس با ویسکوزیته بالا
مراحل بررسی:
-
تست فشار پدال کلاچ
-
امتحان دنده در حالت خاموش (اگر جا رفت، ایراد از کلاچ است)
-
بررسی سطح روغن گیربکس و تعویض در صورت لزوم
نکات پایانی
| بخش | زمان بازبینی | نکته طلایی |
|---|---|---|
| روغن گیربکس | هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر | فقط نوع توصیهشده استفاده شود |
| کابل و بوشهای دنده | هر ۱۵ هزار کیلومتر | از نفوذ آب هنگام شستوشوی موتور جلوگیری شود |
| سیستم کلاچ | هر سرویس دورهای | پدال باید نرم و بدون لرزش باشد |
| گراند بدنه (اتصال برق) | هر ۶ ماه | اتصالات تمیز و محکم باشند |
جمعبندی
جا نرفتن دنده همیشه نشانه خرابی جدی نیست، اما بیتوجهی به آن میتواند منجر به هزینههای سنگین گیربکس شود. تشخیص سریع از طریق بررسی کابل دنده، روغن گیربکس و سلامت کلاچ، اولین گام برای جلوگیری از آسیبهای بعدی است. در خودروهای جدیدتر مانند شاهین و امویام، سیستمهای الکترونیکی و CVT نیاز به بررسی دقیقتر و دیاگ تخصصی دارند.
رینگو، فروشگاه آنلاین تخصصی خرید لاستیک خودرو (ایرانی و خارجی)
آیا به دنبال تنوع بینظیر در انتخاب لاستیک برای خودروی خود هستید؟ رینگو، به عنوان جامعترین فروشگاه آنلاین لاستیک در ایران، افتخار دارد تا مجموعهای گسترده از بهترین برندهای لاستیک ایرانی و خارجی را با مناسبترین قیمتها به شما عرضه کند.
در رینگو، دیگر نیازی به جستجو در فروشگاههای متعدد ندارید. ما با گردآوری برترین تولیدکنندگان داخلی و بینالمللی، امکان مقایسه و خرید آسان انواع لاستیک سواری را برای شما فراهم کردهایم. چه به دنبال لاستیکهای باکیفیت ایرانی با قیمت اقتصادی باشید و چه عملکرد و دوام بینظیر برندهای خارجی برایتان اولویت داشته باشد، رینگو پاسخگوی نیازهای شماست.
چرا لاستیک خودروی خود را از رینگو بخرید؟
- تنوع بینظیر برندها: دسترسی به تمامی برندهای معتبر لاستیک ایرانی (مانند بارز، کویر تایر، یزد تایر و …) و خارجی (مانند هدوی، دانلوپ و …).
- قیمتهای رقابتی: ارائه بهترین قیمتها در بازار لاستیک ایران.
- جستجو و مقایسه آسان: امکان جستجو بر اساس سایز، نوع خودرو، برند و سایر مشخصات فنی و مقایسه محصولات با یکدیگر.
- اطلاعات کامل محصول: دسترسی به جزئیات فنی دقیق، تصاویر با کیفیت و نظرات کاربران برای هر لاستیک.
- خرید آنلاین مطمئن: فرآیند سفارش آنلاین امن و آسان با امکان پرداخت آنلاین و تحویل سریع به سراسر کشور.
- پشتیبانی تخصصی: تیم کارشناسان رینگو آماده ارائه مشاوره رایگان برای انتخاب بهترین لاستیک متناسب با نوع خودرو و سبک رانندگی شما هستند.
همین حالا به وبسایت رینگو مراجعه کنید و با چند کلیک، لاستیکهای ایدهآل برای خودروی خود را از میان برترین برندهای ایرانی و خارجی انتخاب و خریداری نمایید. رینگو، همراه همیشگی شما در حفظ ایمنی و کیفیت سواری.
مجله رینگو را به طور منظم برای آخرین بررسی های خودرو و اخبار صنعت بررسی کنید!
در مجله رینگو بیشتر بخوانید :
- چرا برخی از گیربکسهای اتوماتیک به صورت مستقیم تعویض میشوند و برخی دیگر به صورت زیگزاگ؟
- 27 نکته برای تعویض دنده که شما را به یک راننده (گیربکس دستی )بهتری تبدیل می کند
- 4 دلیل روشن بودن چراغ گیربکس | نحوه تعمیر آن
- 6 نشانه نشتی واشر گیربکس
- 10 علامتی که ممکن است گیربکس خراب باشد
- افزایش طول عمر گیربکس خودرو
- حالت دستی گیربکس اتوماتیک چگونه کار میکند و چه مزایایی دارد؟
- بهترین روغن گیربکس اتوماتیک در بازار ایران؛ راهنمای خرید و معرفی برندهای برتر
