از قطعات و لوازم‌یدکی که باید مداوم چک شود، تسمه پروانه است. در گذشته تسمه تایم خودروها از جنس چرم بوده که در برابر گرما مقاومت کمی داشتند و زود پاره می‌شدند. با پیشرفت تکنولوژی در ساخت این تسمه‌ها از مواد پلاستیکی بادوام استفاده شد. تسمه پروانه انواع مختلفی دارد که برحسب جنس، کارکرد، نوع و مدل خودرو از یکدیگر متفاوت هستند. هرچند بسیاری از افراد از نوع استفاده از تسمه پروانه و موارد فرسودگی و تعویض آن اطلاعاتی نداشته باشند. تسمه پروانه به همراه تسمه تایم و تسمه دینام، نقش بسیار مهمی در سیستم خودرو ایفا می‌کند. رانندگان خودرو معمولاً با این تسمه‌ها تا حدی آشنایی دارند. ما در این مقاله از مجله رینگو اطلاعات کاملی در مورد تسمه تایم، انواع آن، بهترین زمان تعویض تسمه تایم و هرچه باید درمورد آن بدانید را گردآورده‌ایم. اگر شما نیز می‌خواهید اطلاعاتی دراین‌رابطه کسب کنید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آشنایی با تسمه پروانه
به نوار مصنوعی منعطفی که بخش‌های مختلف موتور را به یکدیگر متصل می‌کند، تسمه پروانه یا همان تسمه فن می‌گویند. این تسمه با داشتن دندانه‌هایی در قسمت داخلی خود که موجب حالت کشسانی‌اش می‌شود، به میله‌هایی که به آن وصل می‌شود چسبیده و بدون آنکه سر بخورد، این میله‌ها را می‌چرخاند. می‌توان گفت که وظیفه تسمه پروانه انتقال قدرت چرخشی و دورانی از یک منبع قدرت چرخشی و دورانی به نقاط دیگر است. به‌نوعی عملکرد تسمه پروانه شبیه به تسمه تایم است که البته یکی از میله‌هایی که به آن اتصال می‌یابد فن یا پنکه خنک‌کننده خودرو است که دلیل نام‌گذاری تسمه پروانه همین پره‌های فن و خنک‌کننده است.
تسمه پروانه چه وظایفی در خودرو برعهده دارد؟
تسمه پروانه یکی از اجزای لاینفک خودرو است. این تسمه لاستیکی منعطف که بخش‌های مختلف موتور خودرو را به یکدیگر متصل می‌کند و بخش‌ها را کنار یکدیگر حفظ می‌کند، وظایفی همچون نگهداری و کنترل قرقره میل‌لنگ و دینام متصل به فن موتور خودرو را برعهده دارد.
انواع تسمه پروانه موتور خودرو
به نسبت قیمت و هزینه، انواع مختلفی تسمه پروانه وجود دارد که برحسب کارکرد، جنس، نوع و مدل خودرو از یکدیگر متفاوت هستند. این مؤلفه‌ها در تصمیم‌گیری برای خرید تسمه پروانه مؤثر هستند. تسمه پروانه‌ای خوب است که میزان اصطکاک در موتور خودرو را کاهش دهد. به همین دلیل امروزه تسمه پروانه‌‌هایی با دندانه‌های به شکل منحنی تولید می‌شوند.
اگر بخواهیم از انواع تسمه پروانه موتور خودرو نام ببریم، این انواع عبارت‌اند از:
۱. تسمه‌های معمولی
۲. تسمه‌های شیاری
۳. تسمه‌های v شکل دنده
۴. تسمه‌های v شکل روکش‌دار مخصوص
۵. تسمه‌های v شکل مخصوص دنده‌ای
۶. تسمه‌های شش‌گوش
۷. تسمه‌های v شکل ساده چند خطی
۸. تسمه‌های v شکل چند خطی دنده‌ای
۹. تسمه‌های دور متغیر صنعتی و کشاورزی
۱۰. تسمه‌های تایمینگ ماشینی و صنعتی
تسمه‌های معمولی در مواردی همچون کشاورزی، ماشین لباسشویی، کولر و… کاربرد دارند. پرکاربردترین نوع تسمه پروانه‌ها، نوع روکش‌دار و چندخطی آنها است.
بهترین زمان تعویض تسمه پروانه
رانندگی با تسمه پروانه مندرس هم آزاردهنده است هم خطرناک. زمان و قانون مشخصی برای تعویض تسمه پروانه وجود ندارد؛ اما نوع خودرو و منطقه‌ای که خودرو در آن کار می‌کند در این امر مؤثر است. اینکه کی باید تسمه پروانه موتور خودروی خود را عوض کنید، نیاز به چک و بررسی و مشورت با متخصصین خودرو دارد. موارد زیر به‌نوعی آلارم هشداردهنده برای تعویض تسمه پروانه موتور خودرو است:
۱. وقتی از جلوی خودرو صدای جیرجیر مداوم به گوش برسد؛
۲. هنگام به مشکل خوردن فرمان خودرو؛
۳. وقتی موتور خودرو بیش از اندازه گرم می‌شود و به‌نوعی داغ می‌کند؛
۴. وقتی تسمه پروانه ساییده یا پاره می‌شود؛
۵. وقتی فرمان خودرو کمتر قابل‌کنترل می‌شود؛
۶. وقتی تهویه و کولر خودرو درست کار نمی‌کند؛
۷. وقتی باتری شارژ نمی‌شود.
چرا زمان عوض‌کردن تسمه پروانه مهم است؟
ازآنجاکه سیستم خنک‌کننده موتور خودرو انرژی زیادی نیاز دارد، اصلاً نباید تسمه پروانه را دیر تعویض کرد. پمپ آب، فن رادیاتور و تهویه مطبوع توسط تسمه پروانه عمل می‌کنند. به گردش درآمدن مایع خنک‌کننده و خنک‌شدن رادیاتور وابسته به تعویض به‌موقع تسمه پروانه و عملکرد درست و بهینه آن است. در صورت پاره شدن تسمه پروانه موتور خودرو داغ می‌کند و ممکن از دچار خرابی‌های پرهزینه شود.
راه‌های مراقبت از تسمه پروانه
میزان عمر مفید تسمه پروانه‌ها به شرایط آب‌وهوایی بستگی دارد؛ اما معمولاً تسمه پروانه‌های امروز میانگین صدهزار کیلومتر عمر مفید دارند. می‌توانید با دور نگه‌داشتن خودروی خود از نور مستقیم خورشید با پارک‌کردن آن در پارکینگ یا زیر سایه، عمر مفید تسمه پروانه را افزایش دهید. در مناطق گرمسیر حتماً خودروی خود را زیر سایه‌بان پارک کنید. از ریخته‌شدن روغن‌موتور و مایع خنک‌کننده روی تسمه پروانه جلوگیری کنید. از داغ‌شدن موتور خودرو جلوگیری کنید تا تسمه پروانه شما عمر بیشتری داشته باشد. ماهی یک‌بار تسمه پروانه خودروی خود را چک کنید تا از ساییدگی آن مطلع شوید و به‌موقع تعویضش کنید.
عمر مفید تسمه پروانه چقدر است؟
اگر در زمان روشن بودن موتور خودروی شما صدای جیرجیر آمد به‌احتمال زیاد تسمه پروانه شما نیاز به تعویض دارد. در این حال تسمه پروانه خورده و نازک شده و صدای جیرجیر در اثر تماس با میله‌های موتور به وجود می‌آید. همان‌طور که در بالاتر گفتیم عمر مفید تسمه پروانه‌های امروز میانگین صدهزار کیلومتر است که برحسب آب‌وهواهای مختلف تا سه الی چهار برابر نیز افزایش می‌یابد.
کلام آخر
در این مقاله از مجله رینگو به معرفی تسمه پروانه پرداختیم. انواع تسمه پروانه را بررسی کرده بهترین زمان تعویض این قطعه از خودرو را نشان دادیم. همچنین راه‌های مراقبت از تسمه پروانه و عمر مفید آن را نیز مورد بررسی قرار دادیم. امیدواریم از این مقاله نهایت استفاده را برده باشید.
در مجله رینگو بیشتر بخوانید:
- عملکرد بوق خودرو و روش های عیب یابی آن
- علت لرزش فرمان اتومبیل هنگام ترمزگیری
- قفل رینگ چیست و چه کاربردی دارد؟
- مشکلات بخاری در هوای سرد و راهنمای کامل حل آنها برای روزهای سرد و یخبندان
- دلایل روغن کم کردن ماشین چیست و علائم آن را چطور باید تشخیص داد؟
- نحوه تعویض سنسور اکسیژن | راهنمای گام‌به‌گام این کار
- یاتاقان چیست؟ همه چیز درباره این قطعه کاربردی!
- قالپاق چیست؟ | همه چیزهایی که باید درباره قالپاق ماشین و مراقبت از آن بدانید
- دیفرانسیل خودرو چیست؟
- کار کرد کیسه هوا چیست؟ | نجات‌دهنده لحظات مرگ‌وزندگی را بشناسید
- دلکو (Distributor) چیست و چه وظیفه‌ای در سیستم جرقه زنی (احتراق) خودرو بر عهده دارد؟
- دلایل خرابی ناگهانی بلندگو خودرو چیست؟
- علائم تسمه دینام خراب چیست؟
- باورهای غلط درباره استفاده از کولر خودرو و فوت و فن خنک نگه داشتن کولر خودرو
- جعبه فرمان خودرو در خودرو چیست؟ آشنایی با وظایف و انواع آن
- انواع دیسک ترمز
- نشانه هایی برای لزوم بازرسی ترمز خودرو
- سیستم ترمز ضد قفل یا ABS و هرآنچه درباره آن باید بدانید
- مشکلات کمک فنر خودرو
- زوایای چرخ به چه معنا است؟ آشنایی با زوایا و تراز چرخ‌ها
- چرا چراغ چک خودرو روشن می‌شود؟
- تذکراتی در مورد باطری به باطری کردن ماشین
- پنج نشانه خرابی بلبرینگ های چرخ عقب و جلوی ماشین
- علل لرزش خودرو چیست؟
- نحوه تعویض وایر شمع خودرو
- بهترین و مناسب‌ترین لاستیک برای خودروی پژو ۲۰۷
- پمپ روغن چگونه کار می‌کند؟
- موتورشویی خودرو | راهنمای و بررسی کامل این کار
- گرمکن صندلی خودرو چیست؟ چگونه از این وسیله کاربردی استفاده کنیم؟
- از کجا بدانیم عمر صفحه کلاچ تمام شده؟
- دلایل جوش آوردن خودرو چیست؟
- دریچه گاز موتور خودرو چیست و چگونه کار می‌کند؟
- دلایل گاز خوردن خودرو و بالارفتن دور موتور
- تفاوت بین شمع‌های مسی، ایریدیوم و پلاتینیوم چیست؟
- تفاوت سانروف، مونروف و سقف پانوراما در چیست؟
- چرا نباید باک بنزین را کامل پر کرد؟
