لاستیکها بخش بسیار مهمی از یک خودرو هستند. رانندگی یکی از خطرناک‌ترین کارهایی است که ما در زندگی روزمره انجام می‌دهیم. استفاده از ابزارهای مناسب و کاربردی کمک می‌کند تا به‌مراتب از میزان خطر این کار کم کنیم. ما به چهار حلقه لاستیک با اندازه‌های و ویژگی‌های درست و مناسب احتیاج داریم که بتوانیم با خیال راحت در جاده‌ها حرکت کنیم و از خطرهای در کمین رانندگی و جانمان کم کنیم. اینجاست که اهمیت نگهداری از لاستیک بسیار پررنگ می‌شود و لازم برای یک استفاده خوب نکاتی درباره تایرها بدانیم. همراه ما در این مطلب از رینگو بمانید تا نکات مهم درباره تایرها و لاستیک وجود دارد را با هم بیاموزیم.
لاستیک رادیال یا بایاس
شاید تابه‌حال نام لاستیک رادیال سواری را شنیده باشید اما رادیال سواری یعنی چه؟ چه فرقی با تایر بایاس دارد؟
رادیال یا بایاس تکنولوژی به‌کاررفته در تولید لاستیکها است. لاستیک‌های موجود در بازار به طور معمول با دو تکنولوژی رادیال یا بایاس تولید میشوند. بایاس قدیمی‌ترین تکنولوژی است که کارخانه‌‌ها برای تولید لاستیک استفاده می‌کردند و از الیاف و رشته‌های نخی برای ساحت لاستیک به کار گرفته می‌شد اما لاستیک‌های رادیالی از رشته‌های سیمی استفاده می‌کنند و فناوری جدیدتری نسبت به بایاس است.
یک نظریه کلی درباره تایرهای بایاس وجود دارد که می‌گوید تایرهای تولید شده با این تکنولوژی اگر تحت تأثیر نیروهای عمودی قرار بگیرند، سطح تماس آج آنها دچار تغییر شکل می‌شود و به‌مرور، حالت جمع‌شده پیدا می‌کنند. چنین اتفاقی مهم‌ترین عامل در کاهش عمر مفید تایرها است. اما تایرهای رادیالی، ساختار محکم و تغییرات اندک شکل آج‌ها باعث می‌شود چسبندگی بسیار مناسبی نسبت به سطح جاده داشته باشند. تایرهای رادیالی به‌خاطر رشته‌های سیمی که در ساختار آنها به کار گرفته شده است، تحمل سرعت بالاتری را دارند و عمر آنها نسبت به بایاس ۴۰ تا ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
اگر چه تکنولوژی تولیدی بیشتر کارخانه‌‌های ایرانی بایاس است اما تولیدکننده‌های مختلفی مثل بارز، کویر تایر، گلد ستون و یزد تایر از تکنولوژی رادیال استفاده می‌کنند و اکثر محصولات وارداتی هم با این تکنولوژی تولید میشوند.
انتخاب لاستیک مناسب
بعد از کسب اطلاعات درباره انواع تکنولوژی‌های به‌کاررفته در تولید لاستیکها، اولویت به استفاده از لاستیک مناسب می‌رسد. بزرگ‌ترین اشتباهی که ممکن است هم شما را به دردسر بیندازد و هم به سلامت ماشین ضرر بزند، استفاده کردن از سایز نامناسب تایر است.
دیواره تمام لاستیک‌های کد و اطلاعاتی حک شده که باتوجه‌به آن می‌توانید اندازه و قابلیت دقیق لاستیکها را بفهمید و متناسب با نیاز خودرو خود آن را تهیه کنید. برای خواندن جزئیات بیشتر درباره راهنمای خرید تایر خودرو و هر یک از اطلاعات ثبت شده روی بدنه تایر می‌توانید مطلب راهنمای خرید تایر خودرو را بخوانید.
تنظیم مناسب باد چرخ‌ها
کاهش یا افزایش درجه هوا و استفاده طولانی‌مدت از تایر باعث می‌شود که فشار باد لاستیک تغییر کند و همان میزان اول نباشد. درواقع، هر پنج درجه تغییر در دمای هوا، psi۱ تغییر در فشار لاستیک ایجاد می‌کند و از میزان آن کم می‌کند. به‌عبارتی‌دیگر اگر دما ۱۵ درجه کاهش داشته باشد، ۱۰ درصد از باد تایر کم می‌شود.
درنتیجه بسیار مهم است که کنترل و بررسی دقیق روی میزان باد چرخ‌ها داشته باشید اما زمان و روش کنترل آن هم به همان اندازه اهمیت دارد. هیچ‌وقت نمی‌توان تنها با یک نگاه ظاهری، به‌خصوص در تایرهای رادیال اطمینان پیدا کرد که باد لاستیک به درجه مناسب برای تنظیم مجدد رسیده است یا کافی است. همچنین نمی‌توان وقتی که لاستیک در حال کار است یا موتور خودرو و تایر گرم است باد آن را تنظیم کرد. خودرو حداقل باید سه ساعت متوقف یا کمتر از ۲ کیلومتر مسیر طی کرده باشد.
دستگاه تنظیم فشار باد خانگی کمک می‌کند تا به طور دقیقی از میزان فشار باد در حالت سرد بودن تایر مطمئن شوید. معمولاً ممکن است تنظیم فشار آپاراتی‌ها به‌خاطر اینکه به طرز صحیحی نگهداری نمی‌شوند و ممکن است دائماً در معرض ضربه باشند، عدد دقیقی را نشان ندهد. اما درهرصورت برای تنظیم باد مجدد تایر شما نیاز دارید از یک متخصص و مکانیک حرفه‌ای کمک بگیرید.
هنگام کنترل و تنظیم باد به یاد داشته باشید که هرگونه ساییدگی غیرمعمول و نامتقارن آج‌ها را هم بررسی کنید. این مورد می‌تواند حتی شما را به اشکال یا نقصی در سیستم فرمان و تعلیق خودرو برساند.
بازدیدهای دوره‌ای
خرید لاستیک مناسب با نوع خودرو، سرعت، شرایط محیطی منطقه محل زندگی و سطح جاده بسیار مهم است همچنین بازدیدهای دوره‌ای کمک می‌کند تا عمر مفید لاستیک بیشتر شود. علاوه بر این، با این کار ایمنی بالاتر، راندمان بهتر و مصرف سوخت کمتری لاستیک خودرو شما خواهد داشت. بهتر است تمام لاستیک‌های خودرو را از یک برند و مدل انتخاب کنید و اگر از لاستیک‌های تیوب‌دار استفاده می‌کنید، تیوب داخلی لاستیک را هم هنگام تعویض تایر، عوض کنید.
نکته مهمی که درباره تایرها باید بدانید این است که هیچ‌گاه لاستیک‌های رادیال را همراه با لاستیک‌های بایاس استفاده کنید و در زمان کنترل‌های دوره‌ای هم اگر لازم به تعویض و جایگزینی تایری داشتید، حتماً مطمئن شوید لاستیک جایگزین تکنولوژی ساخت یکسانی با سه لاستیک دیگر دارد.
بالانس چرخ‌ها از نکات مهم درباره تایرها
تایر و متعلقات مربوط به آن روی‌هم حدود ۲۰ کیلوگرم وزن دارد؛ اگر این وزن روی همه چرخ‌ها به طور همگن توزیع نشده باشد، اصطلاحاً چرخ‌ها بالانس نیستند. حتی یک تغییر ناچیز و کم به‌اندازه ۱۴ گرم در این وزن ۲۰ کیلویی ممکن است باعث شود تعادل خودرو به هم بخورد و هنگام حرکت مرتعش شود. اگر متوجه لرزش در فرمان شدید، اولین قدم به بالانس نبودن چرخهای جلو شک کنید و اگر لرزش را از سمت صندلی‌های خودرو حس کردید، خبر از بالانس نبودن چرخهای عقب می‌دهد. بالانس نبود چرخ‌ها به سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو هم آسیب می‌زند.
نگهداری لاستیک
یکی از مهم‌ترین مواردی که در عمر مفید لاستیک تأثیر دارد، تاریخ تولید آن است. بدانید هر لاستیکی که می‌خرید زمان تولید آن تا حدود ۵ سال عمر مفید دارد. بعد از ۵ سال کنترل‌های مرتب و دوره‌ای کمک می‌کند تا حدود ۱۰ سال عمر کنند و بتوانند در خودرو بدون تهدیدی برای سلامت سرنشینان کار کنند. اگر به هر دلیلی لاستیک را خریداری می‌کنید و مدتی آن را نگه می‌دارید یا اصطلاحاً انبارخوابی میشوند تایرها؛ لازم است آنها را در محیط تمیز و به‌صورت عمودی انبار کنید. تایرها نباید در معرض نور مستقیم آفتاب یا نورهای شدید مصنوعی، حرارت، موتورهای الکتریکی و هیدروکربن‌ها باشند. اگر لاستیک را با رینگ نگهداری می‌کنید باد آن را تنظیم کنید (بهتر است روی psi ۱۵ باشد) تا ترک نخورد.
جابه‌جا کردن چرخ‌ها
همیشه لاستیک‌های جلو خودرو سریع‌تر ساییده میشوند زیرا وظیفه اصلی چرخش خودرو در پیچ‌ها به عهدة آنهاست. یکی از کارهای که کمک می‌کند هم عمر مفید تایر بیشتر شود و هم از ساییدگی بیش از حد و نامتقارن جلوگیری شود، جابه‌جا کردن چرخ‌ها است. بهتر است هر هشت تا ده‌هزار کیلومتر، جای لاستیکها را با یکدیگر عوض کنید. معمولاً مطالعه نحوه تعویض لاستیک در دفترچه راهنمای خودرو برای این کار به شما کمک می‌کند. می‌توانید مطلب جا به جایی لاستیک | چرا باید لاستیکها را جا به جا کنیم؟ را در مجله رینگو مطالعه کنید.
لاستیک باریک یا پهن از نکات مهم درباره تایرها
ممکن است لاستیک‌های پهن‌تر چنگ‌زنی بیشتری در پیچ دارند اما افزایش عرض لاستیکها با افزایش سطح تماس با جاده رابطه مستقیمی ندارد. برای اینکه تایرها از نظر طولی چنگ‌زنی بهتری داشته باشند نیاز به یک سطح تماس طولانی‌تر است. درنتیجه، همیشه استفاده از لاستیکها پهن گزینه خوبی نیست و لزوماً باعث بهبود چسبندگی تایر نمی‌شود. پس نمی‌توان باتکیه‌بر چنین ویژگی، استفاده از لاستیکها باریک را رد کرد. درواقع مهم‌ترین چیزی که در اندازه لاستیک راهنمای شما می‌تواند باشد مطابقت داشتن آن با خودرو است. آج باریک و قطر زیاد لاستیک‌های باریک باعث شده تا بهبود آیرودینامیک و مقاومت غلطشی بیشتری داشته باشند که اتلاف انرژی در خودرو را کم می‌کند.
لاستیک زاپاس
اگر در خودرو یا انبار لاستیک زاپاس دارید، حتماً مطمئن شوید آن را در شرایط مناسبی نگهداری می‌کنید. زمان استفاده از لاستیک زاپاس تقریباً غیرقابل‌پیش‌بینی است پس بهتر است هنگام کنترل فشار باد دیگر لاستیکها، فشار باد لاستیک زاپاس را هم کنترل کنید تا به‌وقت نیاز، بتواند جایگزین مطمئنی برای دیگر لاستیکها باشد. هیچ‌گاه از رینگ یا لاستیک معیوب استفاده نکنید چون ممکن است آسیب‌های این سهل‌انگاری جبران‌ناپذیر باشد.
جمع‌بندی
رعایت کردن نکات مهم درباره تایرها که گفته شده کمک می‌کند تا عمر مفید تایر افزایش پیدا کرده و در هزینه‌های نگهداری خود صرفه‌جویی شود. فراموش نکنید لاستیکها یکی از مهم‌ترین اجزای خودرو است که می‌تواند مستقیماً با حفظ جان سرنشینان در ارتباط باشد. اگر قصد خرید لاستیک‌های نو و جدید را دارید می‌توانید از محصولات فروشگاه رینگو دیدن کنید تا انتخاب آسان‌تر شود.
