آموزشی

علت به‌هم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو چیست؟

فرمان، اصلی‌ترین ابزار کنترلی است که راننده برای هدایت وسیله نقلیه، به مکانی که مایل است برود، استفاده می‌کند. چرخاندن فرمان در یک جهت باعث می‌شود تا لاستیک‌ها در همان جهت و به مقدار مناسب بچرخند. این فرایند باید یک ویژگی ثابت و قابل‌اعتماد سیستم فرمان خودروی شما باشد. سیستم فرمانی که به‌خوبی از راننده فرمان نبرد، ممکن است باعث فرسودگی خودرو و حتی رخ‌دادن وضعیت‌های خطرناک شود. تشخیص و تعمیر از تنظیم افتادن فرمان کار نسبتاً آسانی است. این مشکل ناشی از تراز نبودن چرخ‌ها است و یک مکانیک می‌تواند آنها را مطابق با مشخصاتی که کمپانی سازنده ارائه داده صاف کند و سپس مطمئن شود که فرمان نیز صاف است. همان‌طور که در مقدمه اشاره کردیم، در این مقاله از مجله رینگو قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که علت به‌هم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو چیست؟ اگر برای شما نیز سؤال است که علت به‌هم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو چیست؟ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

سیستم فرمان چگونه کار می‌کند؟

اکثر خودروها، شاسی‌بلندها و کامیون‌های سبک وزنی که در جاده‌ها مشاهده می‌کنیم، در حال حاضر دارای سیستم محفظه و پینیون برای فرمان هستند. این سیستم از اتصالات فیزیکی استفاده می‌کند تا نیروی چرخشی فرمان را به نیروی جانبی تبدیل کند که لاستیک‌های خودرو را پهلوبه‌پهلو می‌چرخاند. سپس خودرو به طور طبیعی در جهتی که لاستیک‌های جلو به سمت آن هستند، حرکت می‌کند. فرمان به ستون فرمان (که گاهی اوقات به‌عنوان شفت فرمان نیز شناخته می‌شود) وصل می‌شود. این ستون با چرخاندن فرمان می‌چرخد و دنده پینیون را در قسمت پایین می‌چرخاند. قفسه جعبه یک میله دندانه‌دار است که چرخ‌دنده پینیون در آن قرار می‌‌گیرد و بسته به نحوه چرخش چرخ‌دنده به راست یا چپ حرکت می‌کند. در انتهای جعبه میله‌های کراواتی تعبیه شده‌اند که به بازوی فرمان (که به‌عنوان بازوی کنترل نیز شناخته می‌شود) روی توپی چرخ‌ها متصل می‌شوند.

سیستم قفسه و پینیون چرخاندن چرخ‌ها را نسبت به سیستم‌های قدیمی آسان‌تر می‌کند. خودروها دارای یک نسبت فرمان خاص هستند که به‌عنوان نسبت بین چرخش فرمان و چرخش چرخ‌ها تعریف می‌شود. خودروهایی که دارای فرمان هیدرولیک هستند نیز دارای سیال فرمان برقی در داخل جعبه فرمان هستند. این مایع یا سیال با استفاده از پیستون‌های واقع در وسط قفسه، به چرخیدن دقیق و راحت فرمان کمک می‌کند. این تکنولوژی بر روی راحتی کار با فرمان بسیار تأثیر گذاشته و قابل قیاس با گذشته نیست. همچنین برخی از خودروها از سیستم فرمان چهارچرخ بهره‌ می‌برند، به این معنا که چرخ‌های عقب نیز در پاسخ به ورودی‌های فرمان یا زاویه چرخ جلو (و گاهی اوقات هر دو) می‌چرخند. فرمان بر روی جهت حرکت خودرو کاملاً تأثیرگذار است؛ بنابراین اگر کج باشد، تأثیرات منفی آن می‌توان بسیار آزاردهنده باشد.

علت به‌هم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو
علت به‌هم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو

کج شدن فرمان یا خارج‌شدن آن از تنظیم به چه معناست؟

اگر در هنگام رانندگی در یک مسیر مستقیم، فرمان به‌درستی در مرکز قرار نگرفته باشد، به‌احتمال زیاد چرخ‌‌های روی زمین به طور کامل با فرمان مطابق نیستند. خودروها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که مستقیماً و بدون دخالت راننده حرکت کنند، اما این همیشه بدان معنا نیست که چرخ‌های آنها دقیقاً در وسط قرار گرفته و مستقیم باشد. گاهی اوقات می‌توان چرخ‌های جلو را کمی به سمت داخل حرکت داد (قسمت‌های جلویی چرخ‌ها به سمت مرکز خودرو متمایل می‌شوند) یا به سمت بیرون (قسمت‌های جلویی به سمت خارج از خودرو متمایل می‌‌شوند). این طراحی هدفمند وسیله نقلیه برای بهبود هندلینگ آن صورت گرفته است. اما درصورتی‌که چرخ‌های خودرو تراز نباشند، ممکن است برخی از علائم زیر را مشاهده کنید:

۱. کشیده‌شدن وسیله نقلیه به یک سمت

۲. لرزش فرمان

۳. سایش ناهموار تایر

۴. فرمان پس از چرخاندن به مرکز برنمی‌گردد

۵. فرمان بی‌دقت

در ادامه هریک از این علائم را به طور مبسوط تشریح خواهیم کرد.

۱. کشیده‌شدن وسیله نقلیه به یک سمت

اگر هنگام رانندگی فرمان را صاف قرار دهید و ماشینتان به یک سمت کشیده شود، احتمالاً یک یا چند چرخ از چهارچرخ در یک راستا نیستند. پس از این که چرخ را به مرکز برگردانید، وسیله نقلیه باید بتواند برای مدتی مستقیم، بدون قرارگرفتن دستان شما بر روی فرمان، حرکت کند. این کار را در جاهایی که ممکن است برای خودتان یا دیگران خطراتی ایجاد شود، به‌هیچ‌وجه انجام ندهید.

۲. لرزش فرمان

هر عدم تراز بودن لاستیک‌ها شدیدتر باشد، ممکن است لرزش فرمان شدیدتری احساس کنید. این اتفاق یک سواری بسیار سخت را ایجاد می‌کند و مشکلات زیادی دارد. درصورتی‌که لاستیک از تعادل خارج شده باشد یا از چرخ دور باشد، ممکن است این اتفاق بیفتد.

۳. سایش ناهموار تایر

اگر به لاستیک‌ها نگاه کنید، باید پوشش آج آنها به یک اندازه باشد. برای مقایسه، میزان سایش لاستیک‌های سمت راست و چپ و بیرون و داخل هر لاستیک را بررسی کنید. اگر آج یک طرف تایرها نسبت به‌طرف دیگر ناهماهنگ باشد و میزان این ناهماهنگی خیلی زیاد باشد، باید هرچه زودتر مشکل را برطرف کنید. سایش ناهموار لاستیک می‌تواند به سیستم‌های دیگر خودرو از جمله هندلینگ آسیب برساند و باعث یک سواری ناایمن شود. لاستیک‌ها نیز نیاز به تعویض مکرر دارند.

۴. فرمان پس از چرخاندن به مرکز برنمی‌گردد

پس از چرخش، فرمان باید به‌خودی‌خود به موقعیت مرکزی بازگردد. وسایل نقلیه به طور پیش‌فرض برای رانندگی مستقیم طراحی شده‌اند. اگر نیاز دارید که فرمان را به‌زور به مرکز برگردانید و فرمان خیلی سفت است، تراز بودن چرخ‌ها باید توسط مکانیک بررسی شود.

۵. فرمان بی‌دقت

اگر خودرو به هدایت فرمان راننده پاسخ درست حسابی ندهد، ممکن است تراز چرخ‌ها مشکل داشته باشد. این اتفاق نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه حتی می‌تواند در زمان انحراف ناگهانی بسیار خطرناک باشد.

علل اصلی ناترازی فرمان

با گذشت زمان، پستی و بلندی‌های کوچک در جاده و سایش خفیف اجزای سیستم تعلیق، می‌تواند بر زاویه چرخ‌ها تأثیر بگذارد. به همین دلیل که بررسی تراز بودن چرخ‌ها و اصلاح مشکلات آنها، بهترین کار است. اما اگر کار فرمان به یکباره ناهماهنگ باشد چه؟ دلایل مختلفی برای این کار وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

۱. برخوردها و چاله‌ها

۲. قطعات فرمان یا سیستم تعلیق فرسوده یا خمیده

۳. ارتفاع سواری تغییریافته بدون تراز مناسب

که هریک از این دلایل را در ادامه توضیح خواهیم داد.

۱. برخوردها و چاله‌ها

برخورد به حاشیه، درخت یا حتی یک چاله بزرگ می‌تواند بر بخش‌های سیستم فرمان یا تعلیق تأثیر بگذارد، به‌گونه‌ای که زاویه فرمان چرخ تغییر کند.

۲. قطعات فرمان یا سیستم تعلیق فرسوده یا خمیده

اگر اجزای سیستم تعلیق یا فرمان در یک طرف آسیب ببینند یا به‌شدت فرسوده شوند، می‌تواند زاویه چرخ را در آن سمت تغییر دهد.

۳. ارتفاع سواری تغییریافته بدون تراز مناسب

وسایل نقلیه بادقت از کارخانه طراحی می‌شوند تا ظرفیت ضربات وارد شده را به‌خوبی تحمل کنند. اگر یک جزء تغییر کند، قطعات مرتبط اغلب نیاز به اصلاح دارند تا کل سیستم همچنان درست کار کند. اگر وسیله نقلیه به‌دفعات بالا و پایین شود، تراز سیستم تعلیق باید اصلاح شود تا این مشکل را حل کند. انجام صحیح این کار، تخصصی و دشوار است؛ بنابراین یا در مورد وسیله نقلیه خاص خود باید تحقیق کنید یا این که از یک متخصص حرفه‌ای کمک بگیرید.

آیا یک تراز مناسب، کجی فرمان را برطرف می‌کند؟

تقریباً در تمام موارد، کج بودن فرمان به علت رخ‌دادن ناهماهنگی است. در این صورت، انجام یک تراز کامل توسط مکانیک باید مشکل را برطرف کند. گاهی اوقات یک تراز به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل را اصلاح کند. این ممکن است در نتیجه برخوردی باشد که ناشی از خم شدن یک یا چند جزء سیستم تعلیق مانند یک میله یا بازوی کنترل است.

چرا فرمان خودرو در برخی از موارد حتی پس از تراز کردن در وسط قرار نمی‌گیرد؟

در پایان یک فرایند تراز درست، باید فرمان در مرکز قرار بگیرد. در غیر این صورت باید وسیله نقلیه را خیلی زود به مکانیکی برگردانید، چرا که یا عمل تراز کردن به‌خوبی انجام نشده است و یا مکانیک فراموش کرده است فرمان را پس تراز کردن تنظیم کند. اگر سعی کنید فرمان خود را تعمیر کنید و آن را به طور کامل انجام ندهید، عواقب آن می‌تواند بسیار فاجعه‌بار باشد.

کلام آخر

تراز کردن فرمان و میزان بودن آن اهمیت به سزایی دارد. هرگونه انحراف در فرمان و نقص سیستم تعلیق می‌تواند حوادث ناگواری را رقم بزند. ما در این مقاله از مجله رینگو، به بررسی دلایل برهم‌خوردن تنظیم فرمان خودرو و معنای آن پرداختیم. شما با مطالعه این نوشته می‌توانید از خطرات بسیار زیادی اجتناب کنید و در صورت تجربه‌کردن یک اتفاق مشابه، به‌موقع به یک جلوبندی‌ساز و تنظیم فرمان مراجعه کنید. امیدواریم مطالعه این نوشته برای شما مفید بوده باشد.


در مجله رینگو بیشتر بخوانید:

 

مشاهده بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا